Heerlen, Burgemeester Van Grunsvenplein

De gemeente Heerlen heeft een ambitieus plan ter hand genomen en met succes afgerond. De metamorfose van een groot plein tot een individueel stadslandschap met veel groen, sfeer en hoge verblijfskwaliteit.

Het decor is het Burgemeester Van Grunsvenplein bij het theater. Voorheen was dit plein een desolate en vreugdeloze plek. Na de metamorfose is dit plein rondom de cultuurtempel, een ware oase van rust en gezelligheid. Naast kleine en grote culturele evenementen in het theater kan het plein nu ook gebruikt worden voor urban sports als skateboarden en breakdance. De gecreëerde ziteilanden rondom de waterbekkens nodigen ook uit tot spontane activiteiten of tot gewoon gezellig chillen.

Om dit te bewerkstelligen heeft de gemeente ongeveer 5.000 m2 nieuwe groene ruimte gecreëerd. Daarbij is het bestaande bomenbestand uitgebreid met meer dan 80 linden en platanen. Ze kregen gezelschap van ruim 37.000 andere plantensoorten. Het stedelijk groen wordt gevoed door een geavanceerd regenwaterbeheerssysteem met reservoirs. Naast een toename van biodiversiteit verwacht men ook verdamping en verkoeling. Sleutelwoorden zijn hittestress bestrijding en klimaatbestendigheid. De algehele groene situatie is met name gunstig voor de bewoners van de aangrenzende flatgebouwen.

Het Van Grunsvenplein staat ook voor duurzaam bouwen.

De oude trottoirtegels, fietsenrekken, banken, palen en zelfs afvalbakken belandden niet op de vuilnisbelt maar in een depot voor recycling door geïnteresseerde burgers en gemeenten, een aanbod dat veel respons kreeg. De stad Heerlen gaf het goede voorbeeld door de reeds aanwezige koperslaktegels als antracietkleurige banden te integreren in de nieuwe SCADA-bestrating. Het opvallend gestreepte patroon werd het handelsmerk van het nieuwe ontwerp. Verder zijn de stenen gemaakt van ca 45% gerecycled materiaal (betonpuin).

Het legpatroon, 5 steenformaten in 2 lichtgrijze tinten, loopt ononderbroken van de ene huisgevel naar de tegenoverliggende. In overeenstemming met de hoge ontwerpnormen kregen de zichtbare oppervlakken een gepolijst en licht gestraalde afwerking (FINERRO). Bovendien zijn de 12 cm dikke tegels voorzien van INTRACLEAN dieptebescherming. Deze zorgt ervoor dat het de bestrating minder snel vervuild en gemakkelijker schoon te maken is.

Het project in Heerlen maakt deel uit van de zogenaamde IBA Parkstad. Dit initiatief is bedoeld om sterke impulsen te geven aan de ontwikkeling van steden en regio’s. De focus ligt op 7 gemeenten in de voormalige mijnbouwregio Oost, die te maken kregen met een langdurige structurele verandering nadat de steenkolenmijnen in de jaren 70 gesloten werden.

In Heerlen is de impuls dus positief aangekomen. Zo goed zelfs dat het Van Grunsvenplein model staat voor de verdere aanpassingen in het stadscentrum.

Opdrachtgever

Gemeente Heerlen (NL)

Landschapsarchitekt

Buro Lubbers Landschapsarchitectuur & Stedenbouw, Vught (NL)

Stedenbouwkundig Architekt

diederendirrix, Eindhoven (NL)

Buro Lubbers Landschapsarchitectuur & Stedenbouw, Vught (NL)

Verwerker

BESIX Infra Nederland, Herten (NL)

Gebruikte materialen

SCADA FINERRO (geslepen en licht gestraald) met INTRACLEAN

Formaten: 60/30, 40/15, 30/30, 30/20 en 20/20 cm; Dikte 12 cm